เกม ไก่ชน เตรียมไก่ประกวดสำหรับมือใหม่
พูดกันถึงเรื่อง เกม ไก่ชน การเตรียมไก่เข้าประกวด สำหรับมือเก่าคงไม่ต้องสารธยายกันมาก แต่สำหรับมือใหม่ก็ต้องติวเข้มกันสักหน่อย ไม่ว่าจะเป็นเรื่องผลดี-ผลเสียของการอาบน้ำไก่ เช็ดน้ำไก่โดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์จนทำ ให้ไก่งามกลายเป็นไก่งอม ไก่สวยกลายเป็นไก่โทรม ได้ดีไก่ดังกลายเป็นไก่ดับไปก็มี เนื่องจากมือใหม่หลายคนที่เข้ามาร่วมอนุรักษ์ไก่ชนไทยสนใจไก่ไทยสวยงามตามอุดมทัศนีย์ และอยากจะนำไก่ของตัวเองเข้าประกวดแข่งขันกับเข้าบ้าง แต่ทราบว่าปัจจุบันไก่จะงามต้องมีเทคนิคเหลือล้น ต้องรู้ว่าดูแลรักษาและตกแต่งขนสีสัน (ไก่งามเพราะขนคนงามเพราะแต่ง) ถ้าขาดเทคนิคจะร่วงตกรอบสู้เขาไม่ได้
เรื่องที่กล่าวมาข้างต้นนี้ท่านอาจารย์พน นิลผึ้งได้เคยศึกษาค้นคว้าวิจัยเรื่องไก่งามตามตำราโบราณ และไก่งามตามอุดมทัศนีย์พอสมควรและก็เคยเลี้ยงไก่สั่งเข้าประกวดติดรางวัลดีๆ มาแล้วร่วมเป็นคณะกรรมการกำหนดกฎกติกาเกณฑ์การประกวด-การคัดไก่งามตามอุดมทัศนีย์ และเคยร่วมเป็นกรรมการจัดการประกวดและเป็นกรรมการตัดสินการประกวดไก่งามมาหลายครั้ง ก็พอจะรู้เทคนิคในการเลี้ยงไก่ส่งเข้าประกวดพอสมควร ท่านได้ถ่ายทอดเพื่อจะนำความรู้มาแนะนำพวกมือใหม่สมัครเล่น (ยกเว้นมือโปร) เพื่อให้เป็นแนวทางในการเลี้ยงไก่ส่งเข้าประกวดกับเขาบ้าง อันจะเป็นการช่วยกันอนุรักษ์ส่งเสริมและพัฒนาไก่ชนไทย ไปในตัวเลยทีเดียวกัน
ขั้นที่ 1 สนใจเลี้ยงไก่ชนเข้าประกวด เกม ไก่ชน
เมื่อสนใจว่าจะเลี้ยงไก่ชนเข้าประกวดกับเขาบ้างก็ให้ไปศึกษาเรื่องอุดมทัศนีย์ไก่ชนไทยจากหนังสืออุดมทัศนีย์ไก่ชนไทยเขียนโดยอาจารย์พน นิลผึ้ง ทำความเข้าใจเรื่องสายพันธุ์-ลักษณะประจำพันธุ์แต่ละชนิดให้เข้าใจถ่องแท้ หรืออาจจะไปคุยไปสอบถามจากพวกที่มีความรู้มีประสบการณ์ในการประกวดไก่งาม เช่น คุณเอกศักดิ์ ศิวะบุณย์ คุณบัญชา ปัญญาวานิชกุล คุณเหียน ปัญญาวานิชกุล คุณเอกเดช สิงหรัตน์ คุณภิเษก บูรณะเขตต์ คุณวิชัย วิสุทธิธรรม หรืออีกหลายๆ คนที่เขามีประสบการณ์และเคยประสบผลสำเร็จในการประกวดไก่ชนมาแล้วให้ศึกษาจากหนังสือตำรับตำรา และผู้รู้ผู้มีประสบการณ์ให้ถ่องแท้เสียก่อน
ขั้นที่ 2 ไปดู-ไปชม-ไปศึกษา การประกวดไก่จริงๆ
ให้หาโอกาสไปดู-ไปชม-ไปศึกษา เขาประกวดไก่กันจริงๆ ถ้ามีโอกาสให้ไปบ่อยๆ ไปดูไก่ ชนิดต่างๆ ที่เขาส่งเข้าประกวดไปดูวิธีการประกวด-วิธีการตัดสิน และดูไก่ตัวที่ชนะการประกวดแบบอย่างในการหาไก่เข้ามาเลี้ยงประกวด ในโอกาสต่อไปไปบ่อยๆ จนให้แน่ใจแล้วว่าไก่พันธุ์ไหน ชนิดไหน ลักษณะดีเด่น อย่างไหนที่ชนะการประกาด มีจุดเด่นอยู่ที่ไหนเรามีความมั่นใจ และดูออกทำนายได้ แม่นยำหรือใกล้เคียงว่าตัวนั้นตัวนี้น่าจะติดรางวัล (แต่อาจจะพลาดในไก่ที่ดูด้วยตาภายนอกว่าสวยแต่ภายในเขาแต่งมากรรมการจับได้ตกรอบ)
ขั้นที่3 หาไก่ตัวงามตามที่เราต้องการ
ไปสืบเสาะหาไก่ตัวงามตามที่เราต้องการจากหมู่บ้านจะได้ราคาถูกกว่าไปซื้อจากฟาร์ม ตลาดซื้อขายไก่ชน (ถ้ารวยก็ที่ไหนก็ได้ ไก่งามตามอุดมทัศนีย์ หาไก่ที่มีลักษณะงดงามตามอุดมทัศนีย์ 5 อย่างหรือ 4 ใน 5 หรืออย่างน้อย 3 ใน 5 ถ้าต่ำกว่านี้ไม่เอา การหาไก่งามประกวดในครั้งแรก ให้หาซื้อจากชาวบ้านเอามาประกวดก่อน แล้วค่อยเอาตัวชนะมาเพาะลูกไว้ประกวดเอง ถ้าขืนมาเพาะไก่ไปประกวดกว่าจะได้ก็เซ็งก่อนหายอยากอาจจะเลิกไปเลยนักประกวดไก่เกือบ 10 ทั้ง 100 ซื้อไก่มาประกวดมีน้อยมากที่เพาะไก่ประกวดเอง ไก่ตัวจังๆ จากสนามประกวด ซื้อกันมาเป็นต่อๆ กันแทบทั้งนั้น ต้นกำเนิดมาจากชาวบ้าน เชื่อไหมไก่ประกวดตัวดังๆ ราคาเป็นแสน เจ้าของเดิมขายมาสองสามพันเท่านั้น นี่แหละคนเป็นกับคนไม่เป็น

ไก่ที่มีลักษณะงดงามตามอุดมทัศนีย์ 5 อย่าง เกม ไก่ชน
1. หน้างาม หน้าแหลมเรียวกลม แบบหน้านกยูง เหยี่ยว-กาปากใหญ่เป็นร่วง ปลายปากองุ่นสีเดียวกับแข้งตามรูปรีแบบตาว้าหรือตัววี (1) ประกบกัน ขอบตา 2 ชั้น ดวงตามีประกายแจ่มใส มีเส้นตาใหญ่สีแดงชัดเจน จมูกกว้างแบนราบ สีเดียวกับปาก หู มีขนปิดสีเดียวกับสร้อยหงอนขนเล็ก หน้าหงอนบางกลาง หงอนสูงทำหงอนกอดรัดกระหม่อม เหนี่ยงดางรัด ไม่หย่อนยาน ตุ้มหูรัดติดกับหู ส่วนหัวกะโหลก ยาวบนเรียบ จึงจะถือว่าหน้างาม
2. สีงาม บนพื้นตัวสีเดียว ขนปีกตาคมสีไม่ทักไมโหว่ ขนหางฟัดยาวคืบขึ้นกะสวยยาวศอกขึ้น ฟัดกะลอยดกเป็นฟ้อน สีหางตรงตามพันธุ์ สีสร้อยคอสร้อยปีก สร้อยหลัง ต้องเป็นสีเดียวกันตลอดสีลดไสเป็นเงาน้ำขนดีแห้งไม่เปียก
3.รูปงาม รูปร่างสง่างามระหง สำตัวอ้วนกลมยาว ไหล่หน้าในั้นทำยโด อกไม่คดไม่ยาน ปั้นขาใหญ่ คอหลังตันยาวโค้งเป็นคอมคองูเห่า ยื่นปีกยาวหางพุ่ง ดูสง่างาม
4. แข้งงาม ลักษณะแข้งเล็กกลมกลึง นิ้วยาวเรียวเป็นลำเทียนเกลีดแข้งเรียงเป็นระเบียบ มีเกล็ดพิฆาต เสือซ่อนเล็บ เหน็บในไขบาดาล ผลาญตึถูก ฯลฯ หลาย ๆ อย่างในตัวเดียวกัน แข้งลักษณะแบบลำหวายหรือไม้ดัด ก็จะถือว่าแข้งสวยงาม
5. กิริยาชั้นเชิงงาม ยืน-เดิน หยิ่งชูดอ กระพือปีกตลอดเวลาลักษณะเล่นสร้อย สัมผัสเชิงดีตามวิธีภูมิปัญญาไทยเมื่อพบไก่งาม 5 อย่าง อย่างน้อย 3 อย่างใน 5 ก็พอใช้ได้ ข้อสำคัญต้อง สีสวย ตัวใหญ่ หางยาว หน้าเล็กแหวนกวน ก็เป็นอันใช้ได้ ส่วนเกล็ดและกิริยาชั้นเชิงไม่ต้องเน้นก็ได้ เพราะกรรมการส่วนใหญ่ไม่ดู (อาจจะดูไม่เป็น) เลยข้ามไป แต่ถ้าเจอกรรมการเป็นๆ ก็จะดูเกล็ดและกิริยาชั้นเชิงด้วย คือว่าครบเครื่อง
ขั้นที่ 4 การทะนุบำรุงเลี้ยงดูไก่ที่ซื้อได้มาให้ดี
4.1 ถ่ายพยาธิหรือฆ่าพยาธิ เพื่อได้ไก่อ้วนสมบูรณ์
4.2 เอามาอาบน้ำสระผมด้วยยาสระผมผสมยาฆ่าไร เหา เห็บเพื่อกำจัดออกให้หมด จะได้ไม่กัดกิน
4.3 อาบน้ำสระผมด้วยน้ำยาสระผมเด็ก ผสมน้ำซาวข้าว เพื่อทำความสะอาด และบำรุงขน
44 ให้กินอาหารให้ครบหมู่ คาร์โบไฮเดรด (ข้าว) ไขมัน (ถั่วมะพร้าว โปรตีน (เมื่อถั่วเหลือง) วิตามิน (น้ำมันตับปลา ผลไม้ ผักหญ้า) เกลือแร่ (ยาบาร์น ยาร์ดกริท เปลือกหอย กระดูก)
4.5 นำวัคซีนป้องกันโรด เช่น นิวดาลเซิล ฝีดาษ หลอดลมอักเสบ อหิวาต์ หวัดหน้าบวม ชี้บางทำให้ครบและทำซ้ำทุกๆ 3 เดือนและกับ 1 สัปดาห์ โดยเฉพาะนิวดาสเซิล อย่างพลั้งเผลอเป็นอันขาด
ขั้นที่ 5 อาบน้ำ วิ่งสุ่ม กราดแดด
เมื่อไก่อ้วนท้วนสมบูรณ์แล้วให้จับอาบน้ำ ผสมน้ำซาวข้าวซ้อมมือและยาสระผมเด็ก สัปดาห์ละ 2 ครั้งเป็นประจำ สระผมลูบตามขนอย่าทวนขน แล้วล้างน้ำเปล่าให้สะอาด เอาไปปล่อยตากแดดให้ใช้ขน อบขนแห้ง และนำออกมาตากแดดในสุ่มกว้างหรือกกกลางแดดในตอนเช้าเวลา 8-10 โมงทุกวัน เพื่อให้ขนเป็นเงางาม มีน้ำขน กับถั่วลันเตาวันละ 5 เมล็ด ทุกวัน มะพร้าวกะทิ ปลากระป้องให้เป็นครั้งคราว
ขั้นที่ 6 ตกแต่งปีกขนเหนียง-เล็บ-ปาก
6.1 แต่งปาก ถ้าปากมีเสี้ยนดำในไก่เหลืองหางขาวให้ใช้กระดาษทรายน้ำอย่างละเอียด หุ้มสันมีด ปอกผลไม้แล้วเอาไปขัดถูกตรงรอยเสี้ยนตำที่ปก เสี้ยนไก่จะออกหรือจางลงได้ แล้วใช้กรรไกรตัดเล็บ
6.2 แต่งเหนียง ใช้กรรไกรหมอกรรไกรเล็กปลายได้ตัดเอาเหนียงที่ยานออกใส่ยาห้ามเลือด ใส่ยาแผลสด เย็บแผลเอาพลาสเตอร์ปิดทับไว้ 3 วัน แกะออกรักษาแผลจนหาย ปะปนอยู่ตามสร้อย-ตามพื้นตัวก็ให้เอากรรไกรเล็กๆ ตัดเล็บออกอย่าถอนออกเพราะมันจะขึ้นมาใหม่ได้ ในกรณีขนใหญ่เช่น ขนปีก-ขนหางมีสีแปรงปน หมกขาว แชมขาว แซมดำ โดยทั่วๆ ไปให้ย้อมด้วยยาย้อมผมอย่างดีที่สีไม่ลอกระวังย้อมอย่าให้ติดขนก็เป็นอันใช้ได้ (การย้อมขนด้วยยาย้อมผม ถือว่าผิดรรมชาติ กรรมการตาลีจับได้ก็คัดออก กรรมการตาถั่วไม่รู้ดูไม่ออกเราก็สบาย) การย้อมขนด้วย สมุนไพรธรรมชาติ เช่น ย้อมดำมะเกลือ-ยางกล้วย และหญ้ากะเม็ง จะแนบเนียนกรรมการจับยากกว่าเพราะจะใช้น้ำยาล้างเคมี ก็ล้างไม่ออกสีแนบเนียนเหมือนธรรมชาติ ในกรณีขนสร้อยสีไม่สวยไม่ตรงตามพันธุ์ไม่ตรงสเป็ค การย้อมด้วยยาย้อมผมเคมี ให้ย้อมโดยใช้ถูกประคบค่อยๆ เช็ดด้านบนขนหลายๆ ครั้งจนตรงสีจะได้ วิธีนี้กรรมการจะจับได้ยากมาก ต้องใช้แว่นขยายส่องพระส่องดูจึงจะรู้ได้ สมัยเป็นกรรมการเคยพบเห็นบ่อยๆ บางตัวเทคนิคสูง ๆ แนบเนียนกรรมการให้ผ่านก็มี
ขั้นที่ 7 ขั้นสุดท้าย การส่งไก่เข้าประกวด เกม ไก่ชน
ก่อนนำไก่ไปประกวดจะต้อง ตรวจสอบซ้อนค้างกับผู้ว่างานศึกษากฎกติกาให้เรียบร้อย และเตรียมไก่ออกประกวด อย่างน้อย 7 วัน ก่อนออกประกวด 2 วันให้อาบน้ำสะอาดผสมน้ำซาวข้าว ตากแดดให้ตัวแห้ง ปล่อยให้ไก่ขอบปากให้สม่ำเสมอ ตะไบขอบปากให้เรียบร้อยไซ้ขน เอาน้ำมันจากกระปุกน้ำมันที่โดนหางทาขนให้ไก่พักผ่อนให้เต็มที่มื้อเย็นก่อนวันเดินทางให้กับข้าวเพียงครึ่งกระเพาะกินอาหารล่าเร็วรูที่บ่อยง่ายกินข้าวไม่ตกกระเพาะก่อนนำไก่บรรจุกล่องขึ้นรถให้กินยาเกลือแร่ผสมไวตามิน แก้เคลียด แก้เมารถ